Không gì tuyệt hơn khi ngắm con chúm chím mỉm cười. Khuôn miệng bé xíu, xinh xinh không chỉ là “bông hoa” yêu yêu của mẹ, đó còn là một bộ phận thân thể quan trọng cần được coi ngó tốt, bởi lẽ bé ăn uống, nói cười đều từ miệng cả.
(Ảnh minh họa)
chăm nom miệng từ trong bụng mẹ
vì sao phải quan yếu vấn đề coi sóc miệng của bé ngay từ khi còn là thai nhi? Bạn có biết rằng các tật sứt môi, hở hàm ếch đều có nguyên do từ sự phát triển không thông thường của quá trình hình thành bào thai. Môi trên của bé phát triển vào khoảng tuần thứ 5 của thai kỳ và khoảng từ tuần thứ 8 đến 12, vòm miệng phát triển từ các mô ở hai bên của lưỡi. bình thường những mô này phát triển cùng nhau và nối liền với nhau ở giữa.
Hiện tượng sứt môi, hở hàm ếch xảy ra khi các mô của môi và vòm miệng của thai nhi không phát triển cùng lúc với thai kỳ. Có 3 dạng khác nhau của sứt môi và hở hàm ếch: sứt môi mà không bị hở hàm ếch, hở hàm ếch mà không sứt môi, sứt môi và hở hàm ếch. Dị tật này thường do nhân tố di truyền hoặc mẹ bị nhiễm bệnh trong thai kỳ, mẹ hút thuốc, uống rượu, không cung cấp đủ cho thân thể axit folic, mẹ tự ý dùng một số loại thuốc chống động kinh, an thần suốt quá trình 9 tháng thai kỳ.
Nếu trẻ bị sứt môi, thường vào khoảng tuần thứ 18 đến 20 của thai kỳ, thầy thuốc có thể siêu âm thấy và tư vấn cho mẹ. Trong trường hợp đó, bạn phải chuẩn bị tinh thần để cùng con qua một quá trình tương đối khó khăn.
Những trở ngại trẻ sẽ gặp phải khi bị sứt môi, hở hàm ếch là: gặp khó khăn trong quá trình bú mớm, dễ bị sặc sữa hơn; đến tuổi tập nói, trẻ thường khó phát âm chuẩn như thường nhật, tuy nhiên, nếu được giải phẫu tạo hình, trẻ sẽ cải thiện được đáng kể khả năng nói và kỹ năng giao thiệp; hở hàm ếch sẽ ảnh hưởng đến nướu răng, sự phát triển của răng (răng có thể mọc thiếu, mọc lệch hoặc mọc thừa); một số trẻ sẽ có vấn đề với sự phát triển của xương hàm.
Bạn nên đưa trẻ đi khám và điều trị ngay khi phát hiện trẻ bị hai dị tật trên. bình thường các bé sẽ được tiến hành phẫu thuật lần trước hết vào khoảng 3 tháng sau khi sinh để làm lành vết sứt môi, còn phẫu thuật sửa hàm ếch thường được tiến hành khi trẻ được khoảng 1 tuổi. ngoại giả, sau này trẻ có thể phải giải phẫu để chỉnh môi, mũi và các chức năng vòm miệng vì chúng có thể thay đổi khi trẻ lớn hơn.
Làm cách nào để phòng dị tật này ngay từ đầu, để cho thiên thần bé bỏng của bạn có thể chào đời với một khuôn miệng chúm chím xinh xinh? Câu đáp là: gặp thầy thuốc để được tham mưu di truyền thật kỹ phải trong gia đình hoặc bản thân bạn đã từng sinh ra một em bé bị sứt môi, hở hàm ếch; uống bổ sung hàng ngày 400mcg axit folic trong tháng trước khi thụ thai và trong 2 tháng đầu của thai kỳ.
Chăm để miệng con xinh
Tuy con chào đời với một cái miệng lành lặn nhưng không có nghĩa bạn lơ là việc chăm chút miệng, môi cho bé nhé! Lý do cho sự chăm sóc cẩn thận này là môi bé rất dễ bị khô nẻ so với môi người lớn. Nước ta nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm quanh năm, mỗi khi “chuyển mùa” thời tiết thay đổi rất rõ nét và đột ngột. Trời lạnh dễ làm da khô, nứt nẻ, dễ bong tróc mà da của trẻ lại chưa hoàn thiện độ đàn hồi tốt như da người lớn, chưa có lớp bã nhờn để tranh đấu với những thay đổi. Môi bé – nơi có lớp da rất mỏng – sẽ rất dễ “chịu trận” với tình trạng nứt nẻ, bong tróc, chảy máu khiến bé đớn đau. Không chăm sóc tốt, vết nứt sẽ lâu lành, thậm chí khiến bé bị sụt cân.
Để chăm chút môi, miệng cho con, bạn nên cho bé uống nhiều nước, dặn con không liếm môi (nếu bé đã đủ lớn để ý thức được), không cào, bóc các lớp vảy bong tróc. Nếu bé bị nứt môi nhiều, nên hỏi ý kiến thầy thuốc.
Ngoài ra, vì trẻ rất hay có nếp đưa đồ chơi lên miệng để cắn, mút (đây là một đặc điểm thường thấy ở tất thảy trẻ nhỏ, bởi trẻ đang trong thời đoạn khám phá đồ vật chuẩn y môi, miệng), bạn cần giữ vệ sinh đồ chơi, chọn đồ chơi an toàn, không dùng màu sơn độc hại, không có cạnh sắc nhọn có thể làm tổn thương đến môi, miệng, nướu răng của bé khi bé vô tình đưa lên miệng ngậm.
Một điều quan yếu ít ai biết là môi miệng như “đèn đỏ” báo hiệu rất chính xác nhiều căn bệnh ở trẻ. Ví dụ, nếu trời không lạnh mà con vẫn thẳng tắp bị bong da, nứt môi, bạn nên hỏi thầy thuốc, thẩm tra xem trẻ có thiếu vitamin B không. Môi bé quá nhạt màu cũng cần chú ý vì có thể bé đang bị chứng thiếu máu. Đặc biệt, nếu môi con có màu tím tái, bạn thắt phải nghĩ ngay đến việc cho trẻ khám kỹ về tim mạch vì môi tím tái là một trong những triệu chứng phổ biến của bệnh tim bẩm sinh.
Đừng hôn lên môi trẻ
Hành động giãi bày tình cảm hôn lên môi trẻ của bạn có thể khiến con bị lây truyền vi rút Herpes gây phồng rộp, sưng ở trong miệng và môi, gây đau. Bệnh rất dễ truyền nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp, đặc biệt là hôn lên môi, miệng.
Bạn nên biết rằng khi trẻ nhiễm Herpes sẽ trở nên một người mang vi rút, tức là cơ thể luôn tồn tại vi rút này và những khi trẻ bị stress, thương tổn ở miệng, dị ứng, mỏi mệt, v.v. thì Herpes có thể hoạt động trở lại với hiện tượng thường gọi là lở miệng. Nên cho con uống đầy đủ nước mát, súc miệng với dung dịch mà bác sĩ kê toa; ăn những thức ăn mềm, nhạt nhưng nhiều dinh dưỡng.
Tuổi nào nên bắt đầu đưa bé đi khám răng?
Thông thường, khi bé được 3 tuổi, bạn có thể bắt đầu cho bé đi khám răng định kỳ 6 tháng. Tuy nhiên, nếu bất cứ khi nào nhận ra con có vấn đề về răng miệng, hơi thở hôi, có dấu hiệu sâu răng, bạn nên đưa bé đến bác sĩ ngay hay trong trường hợp gia đình có tiền sử bệnh về răng miệng. Việc tạo nếp khám răng định kỳ cho con 6 tháng lần rất tốt vì sẽ giúp thầy thuốc phát hiện ra các vấn đề về răng miệng ở bé kịp thời.
Bài tập vận động môi, miệng, lưỡi
Bài tập này là cách thức tích cực giúp xúc tiến sự phát triển các cơ quan phát âm của bé. + Cầm một miếng giấy mỏng đặt trước mặt con để bé chơi trò thổi giấy bằng cách rứa thổi làm tờ giấy chuyển động. Có thể làm trò chơi thêm phấn chấn bằng cách đổi thay miếng giấy thành dải nơ, lá cờ nhỏ, chong chóng giấy, v.v..
+ Cho con chơi trò phà hơi (thở mạnh) vào mặt cửa kính, mặt gương đã được lau thật sạch. Sau đó vẽ lên mặt gương những hình mà bé thích như bông hoa, ông ác vàng, v.v.. Động tác này giúp bé hít thở sâu.
+ Cho bé tập theo bạn các động tác như thè lưỡi ra, liếm qua trái, qua phải, uốn cong lưỡi, chúm miệng, hôn gió, phồng má, v.v..
+ Hướng dẫn bé bắt chước tiếng kêu của các con vật.
Lưu ý, tuốt những bài tập này đều nên thực hiện một cách tự nhiên, không bắt ép, như một trò chơi trong ngày và làm đi làm lại nhiều lần. Chúng rất bổ ích cho quá trình phát âm sau này của con bạn khi bé học nói, vì bé có thể “sử dụng”, phối hợp lưỡi, môi, các cơ quan phát âm của mình một cách chính xác, dễ dàng.